Begrippen

Klein kerkwoordenboek

Ambt

Een ambt is een functie in de kerk. In protestantse kerken zijn dat er drie: de ouderling, de diaken en de dominee. Mensen die een ambt vervullen zijn niet betere christenen dan anderen en ze staan ook niet op een hoger niveau. Ze zijn alleen uitgekozen omdat ze er geschikt voor zijn.   

Avondmaal

Vlak voor Jezus aan het kruis stierf, at hij samen met zijn discipelen de Pesach-maaltijd. Pesach is een joods feest dat christenen in gewijzigde vorm hebben overgenomen, bij hen heet het Pasen. Tijdens die Pesach-maaltijd heeft Jezus gezegd dat zijn volgelingen regelmatig samen een maaltijd moeten houden om daarmee te denken aan zijn dood aan het kruis. In de loop van de tijd werd dat een symbolische maaltijd waarin alle gelovigen een stukje brood eten en een slokje wijn drinken. Het stukje brood verwijst naar het lichaam van Jezus en de wijn naar zijn bloed. 

Bidden

Bidden is praten met God. Dat hoeft niet op een bepaalde manier te gebeuren, het hoeft ook niet per se hardop of met bepaalde woorden. Een gebed kan lang duren maar ook kort. Het gaat niet om mooie woorden maar om een relatie met God. 

Diaken

Diaken is het oudste ambt van de kerk. Diakenen helpen leden van de kerk als ze geldproblemen hebben maar kijken ook verder dan de kerkgrenzen. Ze zorgen voor geld voor andere projecten van de kerk, in de eigen wijk of stad, in en buiten Nederland. 

Dominee

Een dominee is iemand die theologie heeft gestudeerd. Samen met de kerkenraad geeft hij leiding aan een kerkgemeente. Er zijn er ook die in een ziekenhuis werken, of bij defensie. Een dominee leidt kerkdiensten - zowel op zondag als bij huwelijken en begrafenissen - bezoekt mensen in mooie of moeilijke omstandigheden, leidt gespreksgroepen - en zo nog veel meer.

Doop

De doop is een teken dat je bij God hoort. Dopen is een heel oud ritueel dat Jezus zelf heeft ingevoerd. Dopen gebeurt meestal in een kerk bij het doopvont, dat is een bakje met water, tijdens een kerkdienst. De dominee schept met zijn hand een beetje water uit het bakje en giet dat uit over het hoofd van degene die gedoopt wordt. Hij of zij zegt daarbij de woorden: “Ik doop je in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.” Na de dienst is het natuurlijk feest! 

Goede vrijdag

Op Goede vrijdag is Jezus gestorven aan het kruis. Jezus kreeg op die manier straf van God, niet omdat hij dingen verkeerd had gedaan maar omdat hij gestraft werd in plaats van mensen. Je zou kunnen zeggen: de zoon van de rechter krijgt de doodstraf in plaats van de ter dood veroordeelden, hij neemt de straf van hen over. Dit is een van de belangrijkste dingen van het christelijke geloof: je kunt er niet zelf voor zorgen dat het weer in orde komt tussen God en jou, dat kan alleen via Jezus. 

Kerk

De kerk is een groep mensen die bij God wil horen. Al eeuwen lang komen christenen elke zondag bij elkaar om te zingen, te bidden en te luisteren naar de dominee die vertelt over God. Ze zien elkaar vaak ook door de week. Om verder te praten over het geloof in God maar ook om samen leuke dingen te doen. Veel mensen zijn actief als vrijwilliger of ze worden juist geholpen. 

Kerkdienst

Op zondag komen christenen bij elkaar in de kerk. Ze zingen psalmen en gezangen of andere liederen, ze maken samen muziek, luisteren naar het verhaal (preek) van de dominee en bidden voor elkaar en voor de wereld. Soms gebeurt er iets bijzonders, zoals een doop of het Avondmaal. Na de dienst blijven ze vaak nog even koffiedrinken in de kerk. 

Kerst

Met kerst vieren christenen de geboorte van Jezus. Waarschijnlijk is Jezus helemaal niet in de winter geboren maar in de zomer; maar veel volken die later christenen werden, vierden op die datum een ander feest: de overwinning van het licht. En dat past er best bij. 

Kruis

Je zou het misschien niet zeggen als je al die zilveren en gouden kruisjes ziet die mensen als sieraad dragen, maar een kruis is eigenlijk een martelwerktuig. De Romeinen die in een groot deel van de wereld de baas waren in de tijd dat Jezus op aarde was, hadden een afschuwelijke manier bedacht om mensen te executeren. Ze sloegen zo iemand aan een houten kruis, met lange spijkers door zijn polsen en voeten. Een kruis zat zo in elkaar dat degene die eraan hing helse pijn leed omdat hij niet kon hangen van de pijn maar ook niet zitten of staan. Het duurde soms wel twee dagen tot iemand daar echt aan dood ging. Op deze manier is Jezus ook gestorven. 

Ouderling

Ouderling is een ambt in de kerk. Ouderlingen zorgen voor het geestelijk welzijn van kerkleden. Samen met de dominee(s) en de diakenen vormen ze het bestuur van de kerk: de kerkenraad. 

Pasen

Pasen is een heel belangrijk feest in de christelijke kerk. Christenen vieren met Pasen deopstanding van Jezus uit de dood, drie dagen nadat hij stierf op Goede vrijdag. Oorspronkelijk was Pasen een joods feest: Pesach. De Joden herdenken dan dat ze uit Egypte werden verlost en geen slaven meer waren. Christenen vieren dat Jezus de dood overwonnen heeft en dat zijzelf geen slaven meer zijn van de dood. 

Pinksteren

Pinksteren was oorspronkelijk een joods feest. De joden vierden hiermee dat de eerste oogst van het land kwam en omdat God van feesten houdt, moesten ze dat meteen vieren en niet pas als de hele oogst binnen was. Christenen vieren met Pinksteren dat de Heilige Geest opeens heel nadrukkelijk aanwezig was: je kon het horen omdat de volgelingen van Jezus opeens allerlei andere talen konden spreken en je kon het zien aan iets dat op vuur leek en boven hun hoofd zweefde. Pinksteren is eigenlijk de startmotor van het christendom. 

Preek

De preek is het verhaal dat de dominee houdt als de kerkdienst ongeveer halverwege is. Eerder in de dienst is een bijbelverhaal gelezen. De dominee legt uit wat daarmee bedoeld wordt en probeert te laten zien wat wij daar mee kunnen in ons eigen leven.

Protestants

Protestants komt van protestation, een tekst waarin Duitse vorsten uit de 16e eeuw de paus opriepen de volgelingen van Maarten Luther, een monnik die het niet eens was met de leer van de Rooms-katholieke kerk, met rust te laten. Het woord protestation betekent getuigenis. In de loop van de tijd werd met ‘protestant’ iedereen bedoeld die wel christen was maar niet Rooms-katholiek. 

Psalm

Een psalm is een lied dat in de bijbel staat. Het heeft daar de vorm van een gedicht omdat er geen notenbalken waren in de tijd dat ze geschreven werden. Er staat vaak wel een aanwijzing voor de dirigent boven, bijvoorbeeld: op de wijs van dat of dat lied. Veel psalmen zijn door David geschreven. Psalmen kunnen lofliederen zijn maar ze gaan ook vaak over verdriet, angst en pijn. In de kerk worden psalmen gezongen die qua tekst bewerkt zijn. 

Zonde

Zonde betekent dat je je doel mist. Zonde is dus niet alleen iets verkeerd doen of iets dat jammer is. En je doel is volgens christenen dat je van God houdt en van de mensen om je heen. Als dat op de een of andere manier mis gaat, is dat zonde.

De kerk is alle zondagen open. De diensten beginnen ’s morgens om half tien. Maar daar blijft het niet bij. Door de week organiseren we allerlei activiteiten voor de meest uiteenlopende groepen mensen.